Akademia Aktywnego Seniora – wizyta studyjna

Stowarzyszenie Mariański Ruch Inicjatyw Ekonomiczno-Społecznych w Puszczy Mariańskiej w październiku 2012 r. rozpoczęło realizację zadania „Akademia Aktywnego Seniora”, dofinansowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w ramach Rządowego Programu na Rzecz Aktywności Osób Starszych (ASOS). Jednym z licznych działań skierowanych do osób 60+ była zorganizowana na przełomie listopada i grudnia wizyta studyjna. Wyjazd miał na celu poznanie inicjatyw podejmowanym przez aktywnych mieszkańców miejscowości w woj. podkarpackim oraz zachęcenie do podjęcia działań lokalnie, we własnej miejscowości czy gminie. To był do dziś z entuzjazmem wspominany czas dla 41 seniorów z gmin Puszcza Mariańska i Wiskitki. Dodatkowym, podkreślanym przez uczestników rezultatem, była możliwość zintegrowania się. Wizyta w okolicach Przemyśla pozwoliła tez na poznanie wielokulturowości tego miejsca oraz zasobów przyrodniczych miejscowości malowniczo położonych nad Sanem. Aktywność i gościnność mieszkańców odwiedzanego Regionu spowodowała, iż program wizyty studyjnej był bardzo napięty, ale uczestnicy dzielnie i z uśmiechem uczestniczyli w kolejnych działaniach proponowanych przez organizatorów.

Wyruszyliśmy z Puszczy Mariańskiej rankiem, 29 listopada. Do wyjazdu nie zniechęciła uczestników zimna, jesienna pora. Długa droga w autokarze wśród roześmianych i rozśpiewanych seniorów minęła bardzo szybko. Do Przemyśla dotarliśmy wieczorem, by uczestniczyć w spotkaniu szkoleniowym z Arkadiuszem Wiśniowskim – przedstawicielem organizacji pozarządowych z gminy Kuńkowce i jednocześnie radnym miasta Przemyśla. Opowiadając o dotychczas zrealizowanych inicjatywach, wskazał na możliwości podejmowania działania na rzecz własnego otoczenia. Tematem, który szczególnie zainteresował uczestników było  pozyskanie funduszy na montaż źródeł energii odnawialnej – kolektorów słonecznych.

Kolejne dni to nowe wrażenia. W Gminie Dydnia spotkaliśmy się z przedstawicielem Stowarzyszenia Obarzym 2009, który zaprezentował nam wioskę tematyczną „Obarzym wioska szlaków”. Tę i szereg innych inicjatyw w gminie Dydnia sfinansowano w ramach Programu Integracji Społecznej.  Odwiedziliśmy również Dom Tradycji  i Kultury powstały w budynku remizy OSP. Z zaciekawieniem oglądaliśmy eksponaty dawnego rzemiosła (m.in. prządka, żarna, cep) oraz galerię prac z odbywających się w Obarzymie i Niewistce plenerów malarskich i warsztatów rzeźbiarskich. Na wielu uczestnikach wywarło ogromne wrażenie spotkanie z Jerzym F. Adamskim – Wójtem gminy Dydnia, regionalistą i społecznikiem zakochanym w swojej „małej ojczyźnie”, który opowiadał o historii i rozwoju gminy, ale także problemach z jakimi borykają się jej mieszkańcy. Przedstawił też źródła finansowania podejmowanych inicjatyw społecznych oraz inwestycji infrastrukturalnych. Ciekawostką była m.in. kładka łącząca dwie wsie. W spotkaniu wzięły udział również Alina Maślak – Sekretarz gminy oraz Teresa Szelest – Kierownik GOPS. Nasi seniorzy obdarowani zostali licznymi interesującymi publikacjami na temat gminy. Odwiedziliśmy również szkołę w Jabłonce – miejsce międzypokoleniowych spotkań Klubu Seniora oraz Dom Ludowy w Dydni, gdzie swoją siedzibę ma Koło Gospodyń Wiejskich oraz odbywają się spotkania lokalnej społeczności i występy. Panie z Koła przygotowały dla nas obiad, podczas którego zasmakowaliśmy regionalnych potraw, w tym m.in. podkarpackie placki „proziaki”, na które uczestniczki wizyty studyjnej zdobyły przepis. Po spotkaniu uczestnicy wyjazdu żywo dyskutowali, z uznaniem podziwiając pracę aktywnego samorządu gminy Dydnia oraz lokalnych organizacji.

Kolejnym punktem w programie była miejscowość Dubiecko, gdzie spotkaliśmy się w Kresowym Domu Sztuki z przedstawicielami Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Dubieckiej oraz zwiedzaliśmy Muzeum Skamieniałości i Minerałów założone przez prywatnego kolekcjonera. Poznanie  aktywności lokalnych organizacji i samorządów wpłynęło na zwiększenie poczucia, że wieś może być interesującym miejscem, gdzie można aktywnie działać i  czerpać z tego satysfakcję.

Spotkanie ze Stowarzyszeniem Dobrego Wojaka Szwejka w andrzejkowy wieczór to nie tylko zapoznanie się z historią fortu w Twierdzy Przemyśl, ale także mnóstwo dobrego humoru i integracja uczestników wyjazdu.

W ramach wizyty studyjnej odbyło się także szkolenie w zakresie tworzenia się aktywnych grup lokalnych, w tym przede wszystkim na temat wolontariatu oraz możliwości podejmowania oddolnych działań na rzecz własnej wsi czy gminy. Wiedza teoretyczna na temat wolontariatu – dowiedzieliśmy się m.in. kim jest wolontariusz, dlaczego warto nim zostać, gdzie mogą pracować wolontariusze oraz jakie mają prawa i obowiązki – została uzupełniona ćwiczeniami praktycznymi. Szkolenie pozwoliło nam zastanowić się, co możemy zmienić w swoim otoczeniu. Kwestia wolontariatu zainteresowała seniorów, o czym wspominali nie tylko w rozmowach, ale również w ankietach oceniających wyjazd.

Dodatkowo poza szkoleniem i poznaniem dobrych praktyk inicjatyw podejmowanych na terenach wiejskich mieliśmy okazję odwiedzić wspaniałe miejsca, w tym m.in. zobaczyć Przemyśl nocą z przepięknie rozświetlonym zabytkowym dworcem PKP, zwiedzić Muzeum Dzwonów i Fajek, Zamek Kazimierzowski w Krasiczynie, Sanktuarium w Kalwarii Pacławskiej, do którego podróż wąską, krętą drogą pod górę wieczorową porą przysporzyła nam wiele wrażeń. Spacer z przewodnikiem po Przemyślu pozwolił nam zauważyć wielokulturowość tego miejsca z usytuowanymi obok siebie kościołami różnych religii.

Wizycie studyjnej przez cały czas towarzyszył dobry humor uczestników i pozytywne nastawienie zarówno na zdobywanie wiedzy, dyskusję w jaki sposób możemy wpływać na własne otoczenie, jaki i poznawanie nowych miejsc – zasobów kulturowych i przyrodniczych Podkarpacia. Liczymy, iż pokazane dobre praktyki i spotkania z aktywnymi mieszkańcami terenów wiejskich zainspirują uczestników wizyty do działania w swojej własnej „małej ojczyźnie” oraz ciekawe, a zarazem pożyteczne zagospodarowanie wolnego czasu. Powodzenie zrealizowanego przedsięwzięcia potwierdzają liczne podziękowania, seniorzy pytają o kolejne spotkania i działania, w których mogliby uczestniczyć. W tym miejscu chcielibyśmy również podziękować za poświęcony czas i gościnność przedstawicielom organizacji i instytucji goszczących oraz za zaangażowanie w organizację wizyty szczególnie Barbarze Ciurko-Malik i Mirosławie Ładzie.

Tekst i zdjęcia: MRIES